هدف از انجام این پژوهش، تهیه و تدوین ابزاری برای سنجش تعارضات زناشویی بود. در این پژوهش که به روش ترکیبی (کیفی و کمی) انجام گردید، ابتدا پس از مرور مبانی نظری مرتبط با خانواده و تعارضات زناشویی و بررسی ابزارهای موجود، محورهایی کلی برای تعارضات زناشویی در نظر گرفته شد. سپس20 نفر از زنان و مردان مراجعه کننده برای طلاق و نیز زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره خانواده در قالب سه گروه کانونی مورد مصاحبه قرار گرفته و موضوعات تعارض و راهبردهای حل تعارض آنان مورد بررسی قرار گرفت. در مورد زوجین از مصاحبه های نیمه ساختار یافته در قالب گروه های متمرکز و برای مشاورین خانواده از مصاحبه های نیمه ساختار یافته بصورت انفرادی استفاده گردید. پس از ارائه ی توضیحات لازم و اعتمادسازی چند سوال باز مطرح شد و درخواست شد تا افراد دیدگاه خود را از تعارضات زناشویی، واکنش زوجین به تعارض، شیوه های حل تعارض، و دلایل یا موضوعات ایجاد تعارض مطرح کنند. جریان مصاحبه علاوه بر یادداشت برداری به طور کامل ضبط و سپس گفتگوها کلمه به کلمه پیاده سازی شد. پژوهشگران نسبت به کدگذاری محتوای مصاحبه اقدام کردند. بدین صورت که در حاشیه ی متن، کلمات کلیدی مرتبط با تعارضات زناشویی را استخراج و تایپ کردند. سپس سعی گردید با دسته بندی این کدها، مقولات انتزاعی تر استخراج شود. در بررسی یافته های حاصل از گروه های متمرکز و مشاورین خانواده، پس از استخراج کامل کدها، مشخص گردید که کلیه ی کلمات کلیدی را می توان در دو مقوله ی کلی دسته بندی کرد: "موضوع تعارض یا دلایل تعارض" و "عکس العمل افراد نسبت به تعارض". در هر دو مقوله بر حسب استخراج از پیشینه تحقیق، گروه های متمرکز زوجین، و مشاورین، چندین تم اصلی بدست آمد و برای هرکدام از تم های اصلی، تم های فرعی تعیین شد. سپس در مرحله آخر همه عناوین مستخرج از تم ها با هم مقایسه و نقاط (عناوین) مشترک و مشابه انتخاب و موارد تکراری از آن حذف گردید. آیتم های باقیمانده برای تحلیل بیشتر در اختیار 3 نفر از همکاران قرار گرفت تا میزان مطابقت آنها با عنوانهای مشخص شده وارسی گردد و آنهایی که به نظر می رسید غیر قابل قبول هستند و با معیارهای اعتبار محتوایی مغایرت دارند حذف گردد. این یافته ها مبنایی برای ساخت پرسشنامه ی تعارضات زناشویی فراهم کرد که در سه محور کلی موضوعات تعارض، راهبردهای مثبت حل تعارض و راهبردهای منفی حل تعارض تدوین گردید. پس از اجرای آزمایشی پرسشنامه بر روی نمونه ای چهل و پنج نفره و انجام اصلاحات مورد نیاز، اجرای اصلی پرسشنامه بر روی 420 نفر از زنان و مردان متأهل شهر شیراز که به صورت خوشه ای تصادفی و با استفاده از بلوک بندی مرکز آمار ایران انتخاب شده بودند، انجام شد. روایی سازه ای پرسشنامه با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و روایی افتراقی آن از طریق بررسی همبستگی آن با پرسشنامه های رضایت زناشویی و بی ثباتی زناشویی مورد بررسی قرار گرفت. پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفت. یافته های پژوهش حاکی از آن بود که پرسشنامه ی موضوع تعارض حاوی شش موضوع کلی روابط همسران، ناتوانی مالی، ارتباط با خانواده ی پدری، مشکلات شخصیتی، انتظارات غیر واقعی از زندگی مشترک و فرزندان بود که بر روی هم 5/41 درصد از واریانس گویه های مربوطه را تبیین می کردند. همچنین نتایج تحلیل عاملی اکتشافی پرسشنامه ی راهبردهای مثبت، حاکی از وجود دو عامل راهبردهای مبتنی بر منابع فردی و درون خانوادگی و جستجوی منابع بیرونی بود که بر روی هم 27/49 درصد از واریانس گویه های مربوطه را تبیین می کردند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی پرسشنامه ی راهبردهای منفی، حاکی از وجود سه عامل پرخاشگری غیر مستقیم، پرخاشگری مستقیم و رفتارهای تخریبی بود که بر روی هم 59/44 درصد از واریانس گویه های مربوطه را تبیین می کردند. بررسی رابطه ی ابعاد پرسشنامه با شاخص های رضایت زناشویی و بی ثباتی زناشویی، حاکی از تأیید روایی افتراقی پرسشنامه بود. پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفته و ضرایب مطلوبی حاصل شد. در مجموع یافته ها حاکی از آن بود که پرسشنامه ی تعارضات زناشویی از روایی و پایایی قابل قبولی برخوردار است و می تواند در پژوهش های مربوط به خانواده مورد استفاده قرار گیرد.